Šta je KETO dijeta?

Ketogena dijeta (KETO dijeta) je poseban način ishrane koji se bazira na stanju ketoze, u koji organizam stupa nakon određenog vremena od početka primenjivanja ovake vrste ishrane. Kada jednom telo uđe u stanje ketoze, umesto šećera, primarni izvor energije postaju masti.

Način delovanja KETO dijete

Ketogeni način ishrane bazira se na procesu zvanom ketoza. Radi se o posebnom stanju organizma, koji karakteriše povišen nivo ketona u krvi, do čega dolazi usled pretvaranja masti u masne kiseline i ketone. Do ove pojave dolazi kada organizam kroz određeno razdoblje dobija vrlo male količine ugljenih hidrata. Kada se započne sa ketogenim načinom ishrane, telo prolazi kroz više promena, tj. prilagođavanja. Nakon otprilike 48 sati od početka ketogenog načina ishrane, organizam počinje koristiti ketone kako bi efikasnije koristio energiju skladištenu u masnim ćelijama. Drugim rečima, primarni izvor energije za organizam prestaju biti ugljeni hidrati (tj. glukoza), dok njihovo mesto zamenjuju masti, tj. masne kiseline. Zbog toga za vreme ketoze nije problem jesti hranu s većim količinama masnoće, nego što bi se činilo inače i razumnim. Zato za vreme ove dijete prevladava hrana bogata mastima i proteinima, a siromašna ugljenim hidratima kako bi se stanje ketoze održalo za vreme kada je potrebno. Na ovaj način telo ubrzano gubi na težini (i to prvenstveno na masnoći). Osim masnoća, gubitak procenta proteina, tj. mišića je minimalan pošto velika većina hrane koja se konzumira za veme ketoze, sadrži i relativno velike količine proteina.

Vreme trajanja KETO dijete

Iako ketoza jeste temelj ketogenog načina ishrane, u svom najstrožem obliku ne mora trajati dugo. Stanje ketoze se može održavati sve dok telesna težina ne bude nekoliko kilograma viša od one koju ste uzeli kao cilj pre početka KETO dijete. Tada se postepeno uvode namirnice sa nešto većim sadržajem ugljenih hidrata (pirinač, pasulj, manje količine hleba ili testenine, grašak…). U tom periodu bilo bi vrlo korisno voditi dnevnik ishrane, u kom biste beležili dnevnu količinu ugljenih hidrata koje ste uneli u organizam. Na taj način može te odrediti maksimalnu količinu ugljenih hidrata koju možete uneti u organizam a da ne dobijate na telesnoj težini. Jednom kada se taj parametar otkrije, većinom prestaju da postoje problemi sa ishranom, jer se do tog momenta stekne navika vođenja računa o kalorijama i količinama ugljenih hidrata, proteina i masti koje se unose dnevno, a uz to korisna posledica je i bolje upoznavanje vašeg organizma, u smislu maksimalnog „dozvoljenog“ dnevnog unosa. Na taj način, ketogena dijeta može biti samo postupak učenja navika koje mogu onemogućiti vraćanje na stari, eventualno problematičan nivo.

Ishrana na KETO dijeti

S obzirom da je na ketogenoj dijeti važno unositi vrlo male količine ugljenih hidrata, prevladava većinom hrana bazirana na siru, jajima, mesu i ribi. Sve navedene namirnice većinom sadrže vrlo malo ugljenih hidrata, te su zbog toga prihvatljive za postizanje ketogene dijete. Uz navedeno, vrlo je važno jesti i dovoljne količine povrća, zbog unosa vlakana, vitamina te drugih esencijalnih materija u organizam. Pod povrćem se ovde prvenstveno podrazumevaju krastavci, zelena salata, kupus (kiseli ili svež) i slično. Neko povrće sadrži veće količine ugljenih hidrata pa takve namirnice treba izbegavati (kao što su krompir, pirinač, pasulj, grašak i slično).